Advocatuur en mental health is een onmogelijke combinatie, althans als je de berichten hierover mag geloven. Het beeld dat overheerst, is survival of the fittest, een harde en koude wereld, waarin het eten of gegeten worden is. Hoewel er ruimte voor verbetering is, doet deze algemene beeldvorming de advocatuur in Nederland absoluut geen recht.
Eind vorig jaar ben ik teruggetreden als partner van het advocatenkantoor waar ik werkte en heb ik CORE People opgericht om mij te gaan richten op business coaching en strategische vraagstukken rond leiderschap en het potentieel van mensen. De reden voor mijn carrièreswitch was niet dat ik het niet meer naar mijn zin had in de advocatuur, laat staan dat ik opgebrand of uitgeblust was. Het was een keuze uit overtuiging, omdat ik weet dat het leveren van topprestaties duurzamer en inclusiever kan. Het is mijn missie daar een concrete bijdrage aan te leveren. Dat het beter kan, wil natuurlijk niet zeggen dat iedere advocaat vroeg of laat gedoemd is ten onder te gaan aan de druk die hoort bij dit beroep.
Natuurlijk begrijp ik waarom er veel aandacht is voor stress en druk binnen de advocatuur. Advocaat zijn is ook niet voor iedereen weggelegd. Het moet bij je passen. Deadlines, zaken waar grote belangen mee gemoeid zijn en iedere dag op hoog niveau moeten presteren, zijn aan de orde van de dag. Daar komen de soms lange dagen bij en de druk die mensen kunnen ervaren door het gevoel dat het werk nooit af is en het altijd beter kan. Hoewel het goed is aandacht aan deze factoren te besteden, krijgen de ‘risico’s van het vak’ veel meer zendtijd dan de positieve kanten van de advocatuur en dat is echt onterecht. De advocatuur is een mooi en uitdagend vak. Advocaten zijn gedreven en creatieve mensen met passie voor wat ze doen. In mijn tijd als advocaat heb ik ongelooflijk veel geleerd en gezien en mezelf zowel op intellectueel als persoonlijk vlak sterk kunnen ontwikkelen.
Advocatenkantoren investeren veel in wat mensen nodig hebben om goed en gezond te kunnen presteren. De nadruk ligt daarbij veelal op de gezondheid en de weerwaarheid van het individu. De ruimte voor verbetering zit onder andere in het proactief gaan herkennen en managen van de dagelijkse impact van stress en in het in dat verband gaan inzetten op communicatie en teamdynamiek. De advocatuur is niet zozeer hard als wel eenzaam in de zin dat er (te) weinig proactief geïnformeerd en onderling gesproken wordt over waar advocaten tegenaan lopen als gevolg van de druk waaronder gewerkt wordt. Daar ligt een belangrijk deel van de oplossing, weet ik uit ervaring, en dat kunnen kantoren, als ze daarvoor kiezen, gaan onderzoeken en aanpakken. De negatieve effecten van stress en druk die mensen ervaren, zijn factoren die beïnvloedbaar zijn. Het is geen noodzakelijk kwaad. Na de bijna 23 jaar dat ik advocaat ben geweest, weet ik waar ik het over heb.
Het zou mooi zijn als we, in plaats van de focus te leggen op stress en druk als een overheersend en negatief vast gegeven, op een positieve manier gaan kijken naar hoe mensen (samen) beter kunnen worden in het omgaan met deze factoren die nu eenmaal inherent zijn aan het werk. De creativiteit en energie die advocaten eigen is, vormen een vruchtbare voedingsbodem voor het optimaliseren van de omstandigheden. Dat kan door beter te gaan begrijpen wat de invloed van stress is op gedrag en teamdynamiek en hoe dat gemanaged kan worden en door meer te gaan kijken naar (persoonlijk) leiderschap waardoor het gevoel van autonomie toeneemt en de stress afneemt. Het zorgt voor een gezonde mentale balans en draagt bij aan het voorkomen en reduceren van uitval. Mental health en de advocatuur zijn wel degelijk verenigbaar. Het is een prachtig vak en als we er gezamenlijk de schouders onder zetten, wordt het alleen maar mooier. Waar wachten we op?!